“ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ”
“ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ”
ΡΑΔΙΟ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ, “ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ”, 1952, σ. 12
Αναδημοσίευση
Κυριακή τών Βαΐων 1944
Ένα χρονογράφημα τού “Βήματος”
Η ΜΟΙΡΑ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ
Κλώνους δένδρων τού απλώνουν σήμερα στήν Ιερουσαλήμ γιά νά περάση.
Τόν ακάνθινο στέφανο θά τού φορέσουν αύριο.
Ευλογημένος ο ερχόμενος, βοούν σήμερα τά πλήθη,
τό “σταυρωθήναι” θά φωνάξουν αύριο.
Τά φορέματά τους τού στρώνουν γιά νά πατήση απάνω τους,
τά ιμάτια σέ λίγο θά τού αφαιρέσουν
καί θά τραβήξουν κλήρο γιά νά τά μοιραστούνε.
Τά ωσαννά τή μιά μέρα,
τό ράπισμα τήν επομένη.
Συνωθούνται καί οι άγνωστοι ακόμα γύρω του τή μιά στιγμή.
Τήν άλλη στιγμή, κι’ αυτός ο μαθητής θά ψυθιρίση τό “ουκ οίδα τόν άνθρωπον”.
Η αιωνία μοίρα εκείνων πού προπορεύονται.
Θεοί καί άνθρωποι απ’ τόν ίδιο δρόμο θά περάσουν.
Τό κώνειο γιά τό Σωκράτη, η πυρά γιά τό Γαλιλαίο, ο σταυρός γιά τό Ναζωραίο.
Από τά κλαδιά των φοινίκων, πού κινούν απάνω στόν ενθουσιασμό τους τά πλήθη,
ως τό Γολγοθά, όπου θά οδηγήσουν τήν επομένη τόν ήρωα που προσκύνησαν χθές,
η απόσταση είναι ασήμαντη.
Ποιός από τούς οδηγούς δέν τήν έχει διανύση;
Από τόν καιρό τού Προμηθέα ώς σήμερα κάθε φορέας ενός αγαθού
πλήρωσε ακριβά τήν προσφορά του στόν άνθρωπο.
Κάθε δυνατός τιμωρήθηκε γιά τή δύναμή του.
Κάθε κήρυκας μιάς αλήθειας καταδικάστηκε να σηκώση τό βάρος ενός σταυρού.
Καθένας πού εξέχει κατά ένα κεφάλι από τούς άλλους,
θά νοιώση μυριάδες χέρια νά τόν τραβούν με λύσσα προς τά κάτω
γιά νά τόν φέρουν στά κοινά μέτρα καί νά τόν ισοπεδώσουν μέ τούς πολλούς.
Όχι πού είναι θηρία οι άνθρωποι.
Έχουν κάποτε καί καλωσύνη γιά τούς ομοίους των.
Πολλές αμαρτίες και παρεκτροπές σας θά συγχωρέσουν.
Ένα μόνο δέ συγχώρεσαν ποτέ: την υπεροχή τού πλησίον.
Γιατί τότε παύουν νά τόν αισθάνωνται “πλησίον”.
Δέν είναι ο όμοιός τους.
Τόν βλέπουν σάν εχθρό καί τόν πολεμούν.
Μή σάς ξεγελούν οι επιφάνειες.
Μήν παρασύρεσθε από κάτι κλώνους φοινίκων,
από τή βοή τού ωσαννά πού υποδέχονται τίς πρώτες εμφανίσεις των πρωτοπόρων.
Ο πρωτοπόρος, όταν αληθινά προπορεύεται,
θά νοιώση τό κενό γύρω του.
Μόνος θά μείνη στή ζωή.
Καί πώς θά μπορούσε νά γίνη αλλοιώς;
Άν συνεβάδιζε μέ τούς άλλους δέν θά προπορευόταν.
Μόνος είναι καί όταν ακόμα οι άλλοι τόν επευφημούν.
Τόν επευφημούν από απόσταση.
Θά περάσουν κάποτε κι’ αυτοί από τό δρόμο
πού έχει εκείνος ανοίξη.
Όταν περάσουν όμως δέ θά τόν βρούν.
Μόνος πάντα, θά έχει προχωρήσει ακόμα παραπέρα.
Τόν βρίσκουν μόνο τά “σταυρωθήτω” καί οι πέτρες τους.
Μόλις αντιληφθούμε την απόσταση πού μάς χωρίζει από αυτόν,
αρχίζουμε τό λιθοβολισμό.
Κι’ όσο πιό μπροστά από εμάς βρίσκεται,
τόσο καί μεγαλείτερη είναι η δύναμις
πού καταβάλλουμε γιά νά τόν φθάση η πέτρα μας.
Τόν φθάνει πολλές φορές
καί τόν σκοτώνει ή
τού κόβει τό θάρρος
νά συνεχίση τήν πορεία του.
Αλλά καί πολλές φορές εξακολουθεί κάτω από τή βροχή τών λίθων
ένα δρόμο, πού θά γίνη αύριο ο δρόμος της ανθρωπότητος.
Κάτι ξέρει κι’ αυτός ο τόπος από τό δράμα των κορυφών.
Οι ασημότητες πέρασαν ανενόχλητες,
οι μετριότητες δέχθηκαν μονίμως τά ωσαννά.
Τό κώνειο τό ήπιαν οι πραγματικά μεγάλοι.
Τούς ανήκει.
Κανένας δέ βασανίζει τά άγονα δέντρα, λέει ένα αραβικό ρητό.
Τίς επιθέσεις τίς δέχονται τά δέντρα μέ τό χρυσό καρπό.
Γι’ αυτό μακάριοι
οι χωρίς ανησυχίες,
οι δίχως πίστη,
οι ρουτινιέρηδες,
οι Φιλισταίοι,
όσοι συμφωνούν μέ τόν προλαλήσαντα,
όσοι ακολουθούν καί δέν προηγούνται,
αυτοί πού ένα έχουν ιδανικό,
… την υπαρξούλα τους,
γιατί δικά τους είναι τ’ αγαθά της ζωής.
Στόχος τού όχλου οι πρωτοπόροι,
δέν έχουν άλλη ικανοποίησι παρά τή βαθυτάτη πίστι ότι
όσοι τούς λιθοβολούν σήμερα,
θά μαζέψουν αύριο τίς πέτρες τού αναθέματος
γιά νά υψώσουν μ’ αυτές τό μνημείο τού οδηγού
καί νά περάσουν από τό δρόμο πού εκείνος έχει χαράξη.
Θέλουν δέ νά πούνε ότι
τόσο μεγάλη είναι η ικανοποίησις πού δίνει η πίστις αυτή
ώστε για χάρι της ν’ αψηφούν τό βάρος τού σταυρού τους.
Π. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ
_________________________
σγμ: ένας χρόνος μετά…
___
* από εξόρυξη